Wiele chorób łączy się ze stałym przebywaniem w pozycji leżącej. Zachowanie komfortu wymaga więc nie tylko doboru odpowiednich leków, ale również zapewnienia odpowiedniej, wygodnej pozycji. Dużo zależy od warunków, w tym odpowiedniego podarcia strategicznych partii ciała. Zobacz, jak zapobiegać odleżynom:
Jak powstają odleżyny?
Odleżyny są uszkodzeniami skóry, tkanek i kości, jakie towarzyszą osobom obłożnie chorym. Wynikają z długotrwałego ucisku i braku ruchu, co ma wpływ na swobodny przepływ krwi. Te problematyczne zmiany są bolesne i mogą prowadzić do zakażenia organizmu, dlatego należy im zapobiegać, a w momencie powstania: leczyć. Co ważne, tempo, w jakich pojawiają się odleżyny, jest bardzo szybkie.
Najbardziej narażone na nie są miejsca największej styczności ciała z podłożem: kość krzyżowa, kostki boczne, pięty, plecy w rejonie łopatek. Te dokuczliwe zmiany powstają w wyniku tarcia, nacisku oraz maceracji naskórka, do której często dochodzi pod wpływem moczu – dlatego niezbędne są również chłonne pieluchomajtki.
Profilaktyka i leczenie
Najważniejsza w profilaktyce odleżyn jest częsta zmiana pozycji osoby chorej (optymalnie są to dwie zmiany w ciągu dnia). Ważne jest, by czynności tych dokonywały dwie osoby, co zmniejsza dyskomfort zarówno chorego, jak i opiekunów, cały proces zachodzi również sprawniej. Nigdy nie należy układać chorego w pozycji siedzącej, pod kątem 90 stopni, gdyż niemal cały nacisk jest wówczas przeniesiony na okolicę krętaży i kostek. Optymalna pozycja to kąt 30 stopni.
Otoczenie chorego
W profilaktyce odleżyn niezbędna jest higiena – skóra chorego musi być nie tylko czysta, ale również dokładnie osuszana po każdym myciu. Nie można również dopuścić do powstania załamań na pościeli, jak i bieliźnie, gdyż sprzyja to powstawaniu pęcherzy. Łóżko chorego musi być wyposażone w materace przeciwodleżynowe – jednym z nowszych rozwiązań jest materac bąbelkowy, szczególnie skuteczny w profilaktyce. Ze względu na to, iż może on być dowolnie regulowany za pomocą specjalnej pompy, dopasowanie stopnia jego twardości do wagi pacjenta jest bardzo łatwe.
Aby zabezpieczyć nogi, można włożyć pomiędzy nie cienką poduszkę lub zwiniętą tkaninę (np. gładkie prześcieradło). Uniknięcie odleżyn jest niemal niemożliwe nawet przy najlepszej opiece, dlatego gdy pojawią się, należy bezwzględnie rozpocząć leczenie. Przy odleżynach pierwszego stopnia wystarczy zadbać o odpowiedni dostęp powietrza do skóry, brak ucisku i wilgoci. Niezbędne są również specjalnie dobrane maści.
